Niemand aan de zijlijn in Zwolle

Tiem is een Zwols arbeidsontwikkelbedrijf. ‘We richten ons op mensen die ondersteuning nodig hebben bij het vinden van een baan. Het gaat om mensen die vanuit de bijstand weer mee willen doen in de samenleving’, zegt Martin Post, directeur Tiem. Tiem werkt samen met werkgevers die mensen de kans willen geven om in een regulier bedrijf aan de slag te gaan. Ook al is daar in veel gevallen wat extra begeleiding bij nodig.

Marcel van Buul is directeur van BONFIX, een fabrikant voor de cv- en sanitairmarkt. Binnen zijn personeelsbestand van veertig mensen, werken er acht die via Tiem bij het bedrijf terecht zijn gekomen. ‘Als bedrijf heb je ook een sociale functie’, onderstreept Van Buul. ‘Winst maken, is in mijn ogen een middel om mensen aan het werk te houden. En dan niet alleen de mensen die logischerwijs altijd wel een baan kunnen vinden.’

Ondersteuning

De inzet van mensen die oorspronkelijk een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, vraagt volgens Van Buul wel om een beetje extra ondersteuning. ‘Wat wij bij BONFIX merken, is dat relativeren over het algemeen wat moeilijker gaat. Dat betekent dat we soms even een luisterend oor moeten bieden. Of even een extra schouderklopje moeten geven. Ik kom zelf ook drie tot vier keer op een dag op de werkvloer en besteed dan altijd aandacht aan deze dingen. Het is maar een klein gebaar, maar het helpt om deze mensen hun draai te laten vinden. De voorman doet dat ook zo.’

Sneeuwbaleffect

Post hoopt op een sneeuwbaleffect; dat meer en meer bedrijven het voorbeeld van BONFIX volgen. ‘Als alle bedrijven nou een stukje van de situatie op zich nemen, dan kunnen we in Regio Zwolle enorme slagen maken. Als alleen al de twintig grootste bedrijven van Zwolle ieder twintig mensen aannemen, hebben we al vierhonderd mensen aan de slag.’

‘Vanuit Tiem kunnen wij ervoor zorgen dat de werkgever een reële prijs betaalt voor de inzet van de werknemers’, vervolgt Post zijn verhaal. ‘Want in veel gevallen hebben zij een andere productiviteit. Daarvoor bestaat loonkostensubsidie. Als je zorgt dat de prijs klopt en de risico’s zijn afgedicht dan kun je samen een heel mooie, inclusieve arbeidsmarkt realiseren. Er is een no-riskpolis, waarmee de uitvalrisico’s worden gedekt.’

Dat elimineren van risico’s op het gebied van verzuim en uitval vindt Post belangrijk. ‘De overheid kan zeggen ‘ondernemers horen risico’s te nemen’, maar in mijn optiek mogen ondernemers zelf kiezen welke risico’s ze nemen. En deze risico’s hoeven daar niet bij te horen.’

3.000 mensen

In totaal gaat het in Zwolle om 3.000 mensen die langer dan 2 jaar in de bijstand zitten. Deze groep wil gemeente Zwolle graag aan het werk helpen. ‘De groep is heel divers, het gaat bijvoorbeeld om mensen met een chronische ziekte of een stoornis in het autistisch spectrum. Zij zijn om een bepaalde reden niet in staat om zelfstandig het minimumloon te verdienen. Overigens, sommigen kunnen niet aan het werk. Bijvoorbeeld doordat hun ziekte, beperking of privésituatie zo ernstig is, dat het redelijkerwijs gewoon echt niet gaat’, zegt Post. ‘Van die mensen hoeven we niet te verwachten dat ze betaald werk doen. Zij mogen op de maatschappij rekenen.’

Jaarcontract

‘Maar’, vult Engelsman aan, ‘het merendeel kan werken. En, wíl ook werken. Alleen er is misschien wat meer begeleiding en aanmoediging nodig. Tegelijkertijd zit er nog ruimte tussen het aantal bedrijven dat met deze groep wil werken en het aantal bedrijven dat dat ook daadwerkelijk doet.’ Om zo veel mogelijk van de 3.000 mensen bij een regulier bedrijf aan het werk te laten gaan, start gemeente Zwolle in samenwerking met Tiem, Werk Coöperatie De Middencirkel (gelieerd aan voetbalclub PEC Zwolle) en het bedrijfsleven een nieuw initiatief: mensen die meer dan twee jaar een bijstandsuitkering hebben, krijgen een salaris en een jaarcontract met slechts een maand proeftijd. Het enige dat zij moeten doen, is openstaan voor een werkweek van 28 uur en het werk dat er is accepteren. ‘Denk daarbij aan schoonmaak, licht logistiek werk en werkzaamheden in het groen’, zegt Engelsman. ‘Gaat het goed, dan wordt het contract verlengd.’

Dit initiatief staat of valt met de medewerking van het bedrijfsleven, die de werkplekken beschikbaar moet stellen. ‘De werkgever betaalt overigens de helft van de loonkosten. De andere helft is gesubsidieerd. En er zijn coaches die de kandidaten begeleiden met zaken als op tijd komen, het werkritme vinden en sociale vaardigheden’, zegt Post. ‘Zo’n coach noemen we een ‘harrie’: hulpvaardig, alert, rustig, realistisch, instruerend en eerlijk.’

Volwaardig

Van Buul voorspelt dat bedrijven die een plek bieden, daar geen spijt van krijgen. ‘Het kan sowieso een oplossing zijn voor je personeelstekort. Maar minstens zo belangrijk: je geeft iemand weer een volwaardig bestaan. Alleen al het feit dat bij ons die groep van acht mensen dezelfde kleding draagt als de andere medewerkers in het magazijn, geeft zo’n goed gevoel. Een van hen kwam laatst naar me toe en zei: ‘Ik hoop dat ik hier tot aan mijn pensioen mag blijven’. Een van zijn taken is het koffiezetapparaat schoonhouden. Hij wordt door collega’s op handen gedragen. En hij is nooit ziek. Ik hoop van harte dat bedrijven meedoen. En voor wie mijn ervaring wil horen, ik vertel er graag over. Dus bel gerust.’

Bron: ZON Magazine
Mirjam van Huet, tekst – Peter Timmer, fotografie